ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

8 ΜΑΡΤΙΟΥ

Βασιλική Θάνου – Χριστοφίλου
Πρώην Πρωθυπουργός – επίτ. Προέδρου Αρείου Πάγου

Η γυναίκα στην αρχαιότητα, στην κλασσική και Ρωμαϊκή εποχή, δεν είχε συμμετοχή στην κοινωνική και πολιτική ζωή. Για πρώτη φορά γίνεται αναφορά στην ισότητα της γυναίκας με τον άνδρα, με την Χριστιανική διδασκαλία. Χρειάσθηκε, όμως να περάσουν πολλοί αιώνες, για να αρχίσει η κοινωνία, με αργά βήματα, να συνειδητοποιεί και να αναγνωρίζει, στην πράξη, τα δικαιώματα των γυναικών. Η ισότητα των δύο φύλων διακηρύσσεται με την Γαλλική Επανάσταση (1789) και ο αγώνας εντείνεται με την ανάπτυξη του φεμινιστικού κινήματος, το οποίο άρχισε, το 1897, από τη Μ. Βρετανία (σουφραζέτες suffrage – ψήφος ) με κύριο στόχο την αναγνώριση του δικαιώματος ψήφου και εξαπλώθηκε γρήγορα και σε άλλες Χώρες.

Η πρόταση για την καθιέρωση του εορτασμού της ημέρας της Γυναίκας διατυπώνεται, για πρώτη φορά, το 1910, στη Διεθνή Διάσκεψη των Γυναικών στην Κοπεγχάγη. Εκεί τίθενται οι τρείς βασικές διεκδικήσεις – δικαίωμα ψήφου, συμμετοχή στις δημόσιες θέσεις, ισότητα στην εργασία -. Μετά τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Ευρωπαϊκές χώρες αρχίζουν η μία μετά την άλλη, να αναγνωρίζουν νομοθετικά το δικαίωμα ψήφου. Στην Ελλάδα, το δικαίωμα ψήφου των γυναικών αναγνωρίσθηκε καθυστερημένα, το έτος 1952.

Στις εκλογές του έτους αυτού εκλέχτηκε η πρώτη γυναίκα Βουλευτής, η Ελένη Σκούρα, στο Νομό Θεσ/κης, με το κόμμα του Ελληνικού συναγερμού. Στις επόμενες εκλογές, του 1956, εκλέγεται η δεύτερη γυναίκα βουλευτής, η Λίνα Τσαλδάρη, η οποία είναι και η πρώτη γυναίκα Υπουργός, με την Κυβέρνηση της ΕΡΕ. Το ίδιο έτος, 1956, στις Δημοτικές εκλογές, εκλέγεται η πρώτη γυναίκα Δήμαρχος, στο Δήμο Κερκυραίων η Ελένη Δεσύλλα.

Πρέπει, επίσης, να γίνει αναφορά σε κάποιες προσωπικότητες γυναικών, οι οποίες μέσα σε μια καθαρά ανδροκρατούμενη κοινωνία, η οποία τις απαξίωνε και χλεύαζε τις προσπάθειές τους, κατάφεραν με επιμονή στο στόχο τους, να ανοίξουν το δρόμο, για την είσοδο των γυναικών, στον Ελληνικό Δημόσιο βίο.

Η Καλλιρόη Σιγανού – Παρέν είναι η πρώτη Ελληνίδα δημοσιογράφος. Επί 31 συνεχή χρόνια (από το 1887 έως το 1918) εξέδιδε την «Εφημερίδα των Κυριών», όπου δημοσίευε συνεχώς άρθρα για την αναγνώριση των δικαιωμάτων των Γυναικών.

Η πρώτη Ελληνίδα, η οποία υπέβαλε αίτηση για την εγγραφή της στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ήταν η εκ Καλύμνου Σεβαστή Καλισπέρη, το έτος 1884, πλην όμως δεν έγινε αποδεκτή, διότι μόνον άνδρες εισάγονταν στο Πανεπιστήμιο. Η Καλισπέρη μετέβη στο Παρίσι, ενεγράφη στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, από όπου και αποφοίτησε και όταν επανήλθε στην Ελλάδα, διορίσθηκε η πρώτη Επιθεωρήτρια Δημοτικών Σχολείων. Παράλληλα, ανέπτυξε πλούσια πνευματική και επιστημονική δράση και μάλιστα είναι μνημειώδης η διάλεξή της, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στις 11 Μαρτίου 1896, για την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων.

Το 1890, εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο Αθηνών η πρώτη Ελληνίδα φοιτήτρια, Ιωάννα Στεφανόπολη, παρά τις έντονες αντιδράσεις των φοιτητών, διότι, κατ’ αυτούς παραβιάσθηκε το ακαδημαϊκό άσυλο από τις γυναίκες. Τέλος, το 1897 εξέρχεται η πρώτη Ελληνίδα πτυχιούχος, από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, η Αγγελική Παναγιωτάτου, η οποία υπήρξε και η πρώτη γυναίκα ιατρός.

Από τη σύντομη αυτή ιστορική αναφορά καταδεικνύεται ότι απαιτήθηκαν έντονοι αγώνες και χρονικό διάστημα περισσότερο από 100 χρόνια, ώστε η κοινωνία να αποδεχθεί και να αναγνωρίσει ότι οι γυναίκες έχουν ίσα δικαιώματα, ότι δικαιούνται να αξιώνουν τον σεβασμό της προσωπικότητάς τους και ότι το φύλο δεν έχει σημασία, ως προς τις ικανότητες και τις δυνατότητες του κάθε ατόμου.

Μετά και την ιδιαίτερα ανησυχητική έξαρση της βίας κατά των γυναικών, γίνεται προφανές ότι για την αποτροπή της, δεν αρκεί η αυστηροποίηση των νόμων και των ποινών. Πρέπει να καλλιεργηθεί η συνείδηση για το σεβασμό της γυναίκας και η ευαισθητοποίηση μέσα στην οικογένεια, στο σχολείο, στην κοινωνία. Πρέπει να γίνει από όλους κατανοητό ότι ο σεβασμός προς τη γυναίκα είναι πρόοδος για όλη την κοινωνία.